DOWÓD OSOBISTY
Dowód osobisty to dokument, który pozwala potwierdzić twoją tożsamość oraz polskie obywatelstwo. Każdy pełnoletni obywatel, który mieszka w Polsce, musi mieć dowód osobisty.
E-dowód to dowód osobisty z warstwą elektroniczną. Jest wydawany od 4 marca 2019 roku.
Z dowodem możesz podróżować bez paszportu do krajów, które pozwalają przekraczać granicę na podstawie dowodu, na przykład kraje strefy Schengen, Albania, Czarnogóra.
Z e-dowodem na niektórych lotniskach możesz korzystać z automatycznych bramek granicznych.
Dodatkowo e-dowód możesz zawiesić, jeśli go gdzieś zagubisz. I cofnąć jego zawieszenie — gdy go już odnajdziesz.
Sprawdź, jak złożyć wniosek o wydanie dowodu dla siebie albo dla swojego dziecka lub podopiecznego.
Poznaj podstawowe informacje na temat dowodu osobistego.
Wydanie dowodu osobistego to czynność materialno – techniczna organu gminy, mająca na celu wystawienie dowodu osobistego na rzecz osoby uprawnionej lub zobowiązanej do jego posiadania oraz przekazanie go tej osobie, brak trybu odwoławczego.
Akty prawne dotyczące dowodów osobistych
Kwestie związane z dowodami osobistymi są uregulowane w:
- ustawie z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz. U. 2010 Nr 167 poz. 1131 z późn. zm.)
- rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 stycznia 2015 r. w sprawie wzoru dowodu osobistego oraz sposobu i trybu postępowania w sprawach wydawania dowodów osobistych, ich utraty, uszkodzenia, unieważnienia i zwrotu (Dz. U. 2015 poz. 212)
- rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 20 listopada 2014 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie prowadzenia Rejestru Dowodów Osobistych (Dz.U. 2014 poz. 1709 z późn.zm.)
- rozporządzeniu Rady Ministrów z 21 listopada 2011 r. w sprawie opłat za udostępnienie danych z Rejestru Dowodów Osobistych i dokumentacji związanej z dowodami osobistymi (Dz.U. 2012. poz. 75 z późn. zm.)
- rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 października 2011 r. w sprawie kontroli korzystania z dostępu do danych z Rejestru Dowodów Osobistych w trybie ograniczonej teletransmisji danych (Dz.U. 2012 poz.34)
- rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 października 2011 r. w sprawie określenia wzorów wniosków o udostępnienie danych z Rejestru Dowodów Osobistych oraz dokumentacji związanej z dowodami (Dz.U. 2011 Nr 243 poz.1452)
Obowiązek / prawo posiadania dowodu osobistego
Każdy pełnoletni obywatel Rzeczypospolitej Polskiej zamieszkujący na jej terytorium jest obowiązany posiadać dowód osobisty.
Osoba małoletnia, będąca obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej, ma prawo posiadać dowód osobisty.
Obywatel polski zamieszkujący poza granicami kraju ma prawo, a nie obowiązek posiadania dowodu osobistego.
W przypadku utraty obywatelstwa polskiego, posiadacz dowodu osobistego obowiązany jest niezwłocznie zwrócić dowód osobisty do organu dowolnej gminy lub placówki konsularnej Rzeczypospolitej Polskiej.
Termin ważności dowodu osobistego
- dowód osobisty wydany osobie, która nie ukończyła 5 roku życia, ważny jest przez okres 5 lat od daty jego wydania
- dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 5 rok życia, jest ważny przez okres 10 lat od daty wydania dowodu
- osoba zobowiązana do posiadania dowodu osobistego może złożyć samodzielnie wniosek o wydanie dowodu osobistego, jednak nie wcześniej, niż 30 dni przed datą 18 urodzin
Uwaga: Wszystkie dowody osobiste wydane dotychczas w oparciu o poprzednio obowiązujące przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 roku o ewidencji ludności i dowodach osobistych, zachowują ważność do czasu upływu terminów w nich zawartych lub do momentu zmiany danych zawartych w dowodzie. Zmiana danych nie dotyczy jednak zmiany adresu zameldowania. Nadal w obrocie prawnym pozostaną dowody osobiste wydane bez oznaczenia terminu ich ważności (tzw. bezterminowe). Nie ma obowiązku wymiany tych dokumentów
Informacje zamieszczane w dowodzie osobistym
W e-dowodzie znajdziesz następujące dane na swój temat:
- imię lub imiona i nazwisko,
- nazwisko rodowe,
- imiona swoich rodziców,
- datę i miejsce urodzenia,
- płeć,
- zdjęcie,
- numer PESEL,
- obywatelstwo.
W e-dowodzie są też następujące informacje na temat samego dokumentu:
- jego seria i numer,
- data wydania,
- data ważności,
- kto go wydał,
- numer CAN.
CAN— numer zapisany na awersie oraz rewersie (jako kod kreskowy) e-dowodu. Musisz go podać, by korzystać z elektronicznych funkcji e-dowodu. Chroni też twój e-dowód, by osoba niepowołana zdalnie nie odczytała twoich danych z warstwy elektronicznej dowodu.
E-dowód (w warstwie elektronicznej) dodatkowo zawiera dane, których nie ma na poprzednich dowodach:
- powtórzone twoje dane i dane dowodu zapisane w postaci elektronicznej (z wyjątkiem numeru CAN),
- certyfikaty, które pozwalają:
- uwierzytelnić się w usługach online, na przykład zalogować na portalu ePUAP,
- podpisać elektronicznie dokumenty podpisem osobistym,
- potwierdzić swoją obecność,
- miejsce na certyfikat kwalifikowany podpisu elektronicznego,
- aplikację ICAO, która pozwala odprawić się automatycznie, gdy przekraczasz granice państwa.
Są ważne tak długo, jak długo jest ważny e-dowód. Certyfikaty wydaje Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, który pozwala je też zweryfikować.
Są 4 certyfikaty:
certyfikat, który pozwala uwierzytelnić się w usługach online
Ma go tylko osoba, która:
skończyła 13 lat lub
jest częściowo ubezwłasnowolniona.
By użyć certyfikatu, potrzebujesz 4-cyfrowego kodu PIN 1.
certyfikat, który pozwala podpisać elektronicznie dokumenty podpisem osobistym
Podpis osobisty
— zaawansowany podpis elektroniczny umieszczany w e-dowodzie. W kontakcie z urzędem (podmiotem publicznym) jest tak samo ważny jak podpis własnoręczny. Możesz go też używać do załatwiania innych spraw — z firmami lub osobami, jeśli zgodzą się na to obie strony. Ty jako jedna strona i inna osoba lub firma jako druga strona.
Zdecyduj, czy chcesz go mieć, kiedy składasz wniosek o dowód osobisty.
Może mieć go osoba:
pełnoletnia,
która skończyła 13 lat. Wtedy o taki certyfikat wnioskuje rodzic. Z podpisu może jednak korzystać wyłącznie osoba dorosła — właściciel dowodu, gdy ukończy 18 lat.
Osoby ubezwłasnowolnione częściowo lub całkowicie NIE mają tego certyfikatu.
By użyć certyfikatu, potrzebujesz 6-cyfrowego kodu PIN 2.
certyfikat potwierdzania obecności
Jest bez wyjątku w każdym e-dowodzie.
By użyć certyfikatu, NIE potrzebujesz żadnego kodu PIN.
certyfikat kwalifikowanego podpisu elektronicznego
Możesz go kupić u dostawcy komercyjnego i umieścić w swoim e-dowodzie.
Certyfikat będzie ważny przez czas, na jaki został wydany. Nawet gdy w tym czasie twój e-dowód zostanie unieważniony.
Jak używać e-dowodu, zmienić PIN lub odblokować dany certyfikat za pomocą kodu PUK, dowiesz się na stronie edowod.gov.pl.
Na tej stronie znajdziesz też politykę świadczenia usług. Zapoznaj się z nią, by prawidłowo korzystać z elektronicznych funkcji e-dowodu.
Osoby uprawnione i zobowiązane do złożenia wniosku o wydanie dowodu osobistego:
- osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych
- jeden z rodziców lub opiekun prawny – w przypadku składania wniosku w imieniu osoby małoletniej, której do ukończenia 18 roku życia zostało więcej niż 30 dni
- jeden z rodziców, w przypadku składania wniosku w imieniu osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie pozostającej pod władzą rodzicielską
- opiekun prawny, w przypadku składania wniosku w imieniu osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie niepozostającej pod władzą rodzicielską
- kurator, w przypadku składania wniosku w imieniu osoby ubezwłasnowolnionej częściowo
Dodatkowym wymogiem jest, aby składanie wniosku przez rodzica, opiekuna prawnego lub kuratora w imieniu ww. osób, odbywało się w obecności tych osób, za wyjątkiem przypadku, gdy osoba ta nie ukończyła 5 roku życia.
W przypadku, gdy osoba nie może złożyć wniosku o wydanie dowodu osobistego w organie gminy - z powodu choroby, niepełnosprawności lub „innej niedającej się pokonać przeszkody”, osoba zawiadamia o tym organ gminy. W takiej sytuacji przyjęcie wniosku odbywa się w miejscu pobytu tej osoby, jeżeli pozwalają na to okoliczności, w jakich się ona znajduje.
Uwaga: w przypadku, gdy złożenie wniosku o wydanie dowodu osobistego w miejscu pobytu osoby okaże się nieuzasadnione, organ odmówi przyjęcia wniosku i pouczy o sposobie i formach złożenia wniosku o wydanie dowodu osobistego w organie gminy.
Terminy, w których należy wystąpić o wydanie dowodu osobistego
- co najmniej na 30 dni przed upływem terminu ważności dotychczasowego dowodu osobistego
- niezwłocznie - w przypadku zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym, zmiany wizerunku twarzy posiadacza albo utraty, lub takiego uszkodzenia dowodu osobistego, który utrudnia lub uniemożliwia identyfikację jego posiadacza
Wniosek o wydanie dowodu osobistego w postaci papierowej
Dowody osobiste są wydawane przez organy gmin, zgodnie z art. 8 ustawy o dowodach osobistych.
Wzór WNIOSKU O WYDANIE DOWODU OSOBISTEGO w postaci papierowej
Wzór wypełnionego WNIOSKU O WYDANIE DOWODU OSOBISTEGO w postaci papierowej
Wniosek o wydanie dowodu osobistego w postaci papierowej
- należy złożyć w siedzibie organu dowolnej gminy wypełniony i podpisany własnoręcznie przez wnioskodawcę formularz WNIOSEK O WYDANIE DOWODU OSOBISTEGO albo podpisany przez wnioskodawcę w siedzibie organu gminy formularz, wypełniony przez pracownika tego organu na podstawie podanych przez wnioskodawcę danych oraz danych zawartych w rejestrze PESEL,
- w przypadku choroby, niepełnosprawności lub innej niedającej się pokonać przeszkody, osoba ubiegająca się o wydanie dowodu osobistego powiadamia o tym fakcie organ gminy, który zapewni przyjęcie wniosku o wydanie dowodu osobistego w miejscu zamieszkania tej osoby (zob. punkt osoby uprawnione i zobowiązane do złożenia wniosku o wydanie dowodu osobistego),
- w przypadku braku możliwości złożenia przez wnioskodawcę własnoręcznego podpisu na formularzu wniosku, pracownik organu gminy zamieści adnotację o przyczynie braku podpisu.
Wymagane dokumenty
Do wniosku o wydanie dowodu osobistego składanego w formie pisemnej należy dołączyć:
- aktualną fotografię osoby, odpowiadającej wymogom zdjęcia jak do dokumentów paszportowych, tj. o wymiarach 35x45 mm, wykonaną na jednolitym jasnym tle, mającą dobrą ostrość i odwzorowująca naturalny kolor skóry, obejmującą wizerunek od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70 – 80% fotografii, pokazującą wyraźnie oczy, zwłaszcza źrenice i przedstawiającą osobę w pozycji frontalnej, bez nakrycia głowy i okularów
- fotografia powinna być wykonana nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku
- fotografia powinna zostać wykonana na papierze fotograficznym lub papierze fotograficznym przeznaczonym do drukarek
- osoba z wrodzonymi lub nabytymi wadami narządu wzroku może załączyć do wniosku fotografię przedstawiającą ją w okularach z ciemnymi szkłami, wraz z orzeczeniem o niepełnosprawności osoby do 16 roku życia lub orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 lat, z powodu wrodzonej lub nabytej wady narządu wzroku, wydane zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92, z późn. zm.)
- w przypadku osoby noszącej nakrycie głowy zgodnie z zasadami swojego wyznania można załączyć fotografię przedstawiającą ją w nakryciu głowy, o ile wizerunek twarzy jest w pełni widoczny, wraz zaświadczeniem o przynależności do wspólnoty wyznaniowej zarejestrowanej w Rzeczypospolitej Polskiej
- w uzasadnionych przypadkach organ gminy może wydać dowód osobisty na wniosek, do którego została dołączona fotografia przedstawiająca osobę z zamkniętymi oczami, innym niż naturalny wyrazem twarzy lub z otwartymi ustami
Termin załatwienia sprawy przez organ
Dowód osobisty jest wydawany w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku, w szczególnie uzasadnionych przypadkach termin ten zostanie wydłużony, o czym wnioskodawca zostanie powiadomiony.
Obowiązek wymiany dowodu osobistego
O wydanie nowego dowodu osobistego należy wystąpić w następujących przypadkach:
- upływu terminu ważności dowodu osobistego
- zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym, za wyjątkiem zmiany nazwy organu wydającego dokument
- zmiany wizerunku twarzy posiadacza dowodu osobistego w stosunku do wizerunku twarzy zamieszczonego w dowodzie osobistym w stopniu utrudniającym lub uniemożliwiającym identyfikację jego posiadacza
- utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego w stopniu utrudniającym lub uniemożliwiającym identyfikację jego posiadacza
- przekazania do organu gminy lub do placówki konsularnej Rzeczypospolitej Polskiej przez osobę trzecią znalezionego dowodu osobistego
Uwaga: Wszystkie dowody osobiste wydane dotychczas w oparciu o poprzednio obowiązujące przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 roku o ewidencji ludności i dowodach osobistych, zachowują ważność do czasu upływu terminów w nich zawartych lub do momentu zmiany danych zawartych w dowodzie. Zmiana danych nie dotyczy jednak zmiany adresu zameldowania. Nadal w obrocie prawnym pozostaną dowody osobiste wydane bez oznaczenia terminu ich ważności (tzw. bezterminowe). Nie ma obowiązku wymiany tych dokumentów.
Postępowanie w razie utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego
Sposób postępowania w przypadku utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego:
O utracie lub uszkodzeniu dowodu osobistego należy powiadomić osobiście dowolny organ gminy, a osoba przebywająca za granicą – dowolną placówkę konsularną Rzeczypospolitej Polskiej, przedkładając wypełniony FORMULARZ UTRATY LUB USZKODZENIA DOWODU OSOBISTEGO.
Wzór FORMULARZA UTRATY LUB USZKODZENIA DOWODU OSOBISTEGO, składanego w postaci papierowej
Wzór wypełnionego FORMULARZA UTRATY LUB USZKODZENIA DOWODU OSOBISTEGO, w postaci papierowej
Poza sposobem wskazanym powyżej,utratę lub uszkodzenie dowodu osobistego należy zgłosić w organie gminy, który wydał dowód osobisty, w formie dokumentu elektronicznego, potwierdzonego przez zgłaszającego podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą certyfikatu kwalifikowanego albo profilem zaufanym ePUAP za pomocą FORMULARZA UTRATY LUB USZKODZENIA DOWODU OSOBISTEGO, w postaci elektronicznej.
Pouczenie:
1. Wzór formularza przeznaczony jest do wypełniania komputerowego i umożliwia jego zapis do pliku PDF. W związku z powyższym nie jest konieczne jego drukowanie w celu skutecznego przesłania zawartych w nim danych.
2. Do czasu uruchomienia przez MSW centralnej usługi na ePUAP, wypełniony dokument można przesłać wyłącznie przy użyciu profilu ePUAP (adres strony: www.epuap.gov.pl ) i przy wykorzystaniu formularza pn. Pismo ogólne do podmiotu publicznego. Wypełniony dokument należy załączyć do formularza Pisma ogólnego do podmiotu publicznego.
3.W celu skorzystania z opcji Pisma ogólnego do podmiotu publicznego niezbędne jest posiadanie indywidualnego konta na platformie ePUAP (loginu i hasła) które służą do zalogowania się na stronie oraz podpisywania przesyłanych do urzędu dokumentów.
Utratę lub uszkodzenie dowodu osobistego można również zgłosić w formie pisemnej za pomocą poczty lub telefaksu – w przypadku dokonywania tego zgłoszenia w placówce konsularnej.
Rodzic, opiekun prawny lub kurator osoby nieposiadających zdolności do czynności prawnych lub posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych jest zobowiązany do zawiadomienia o utracie lub uszkodzeniu dowodu osobistego tych osób.
Organ przyjmujący zawiadomienie o utracie lub uszkodzeniu dowodu osobistego wydaje nieodpłatnie jego posiadaczowi zaświadczenie stwierdzające fakt utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego:
- z urzędu - w przypadku osobistego zgłoszenia dokonanego w organie gminy lub placówce konsularnej
- na wniosek - w przypadku zgłoszenia dokonanego w formie dokumentu elektronicznego, oraz posiadaczowi dowodu osobistego przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, który dokonał tego zgłoszenia w formie pisemnej za pomocą poczty lub telefaksu.
Zaświadczenie o utracie lub uszkodzeniu dowodu osobistego jest ważne do czasu wydania nowego dowodu osobistego, nie dłużej jednak niż przez 2 miesiące.
Wzór ZAŚWIADCZENIA O UTRACIE LUB USZKODZENIU DOWODU OSOBISTEGO
Postępowanie w przypadku znalezienia cudzego dowodu osobistego
W przypadku znalezienia cudzego dowodu osobistego, należy niezwłocznie przekazać ten dokument:
- organowi dowolnej gminy
- Policji
- innemu organowi administracji publicznej
- placówce konsularnej Rzeczypospolitej Polskiej
- posiadaczowi dowodu osobistego, który w takim przypadku jest zobowiązany zawiadomić wskazane organy o utracie dowodu osobistego
- Postępowanie administracyjne – stwierdzenie w drodze decyzji nieważności dowodu osobistego, wydanego osobie, która we wniosku o jego wydanie podała nieprawdziwe dane.
- Decyzja jest wydawana przez organ gminy i posiada rygor natychmiastowej wykonalności.
- Odwołanie od decyzji stwierdzającej nieważność dowodu osobistego należy wnieść do miejscowo właściwego wojewody, za pośrednictwem organu I instancji, w ciągu 14 dni od daty doręczenia rozstrzygnięcia organu I instancji .
- Odwołanie jest rozpatrywane w ciągu 14 dni od daty jego złożenia.
Odmowa wydania dowodu osobistego
- Organ gminy odmówi wydania dowodu osobistego, w następujących przypadkach:
- fotografia załączona do wniosku przesłanego przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej nie spełnia ustawowych wymogów, określonych w art.29 ustawy o dowodach osobistych,
lub
- wnioskodawca złoży wniosek z naruszeniem innych przepisów ustawy
- Odmowa wydania dowodu osobistego nastąpi w formie decyzji administracyjnej, która posiada rygor natychmiastowej wykonalności
- Odwołanie od decyzji odmawiającej wydania dowodu osobistego należy wnieść do miejscowo właściwego wojewody, za pośrednictwem organu I instancji, w ciągu 14 dni od daty doręczenia rozstrzygnięcia organu I instancji .
Dowody osobiste są wydawane nieodpłatnie